Veliki kineski zid, simbol drevne civilizacije, proteže se preko severnih granica i stoji kao svedočanstvo više od dva milenijuma istorije. Uprkos njegovoj veličini, ono što je danas ostalo od zida je samo delić onog što je bilo pre, jer su vreme i prirodne sile uzele danak na strukturi.
Međutim, nedavno otkriće ukazuje da je sama priroda možda odigrala ključnu ulogu u očuvanju ovog čuda istorije. Utvrđeno je, naime, da tanki slojevi bakterija, mahovine, lišajeva i drugih organizama poznatih kao “biokora”, štite delove Velikog zida od vetra, kiše i drugih korozivnih faktora, prenosi portal Thebrighterside.news.
Blic preporučuje
Studija objavljena u časopisu “Sajens advensiz” naglašava ulogu koju je ova “živa koža” imala u očuvanju zida. Sa napretkom u tehnologiji i istraživanjima, naučnici sada istražuju potencijal kultivacije nove biokore kako bi sprečili dalju degradaciju ovog drevnog arhitektonskog postignuća.
Ključna uloga “biokore”
Ekolog Nikol Bardžer rekla je da su zaštitni uticaji biokore poslednjih godina zadobili sve veće priznanje. Ovi biološki slojevi su dobro poznati po stabilizaciji ekosistema i sprečavanju erozije tla.
Dok su poznatiji delovi Velikog zida – dugačkog preko 20.000 kilometara – napravljeni od kamena ili cigle, drugi su izgrađeni uz pomoć nabijene zemlje. Tokom vremena se ovaj materijal narušava zbog različitih faktora, poput infiltracije kišnice, erozije vetra i fluktuacija temperature.
Ipak, isto to zbijeno tlo može da ugosti biokoru, koja prekriva oko 12 odsto Zemljine kopnene površine, posebno u sušnim regionima poput severne Kine. Te biokore variraju u obliku, od bakterijskih mreža debljine nekoliko milimetara do debljih slojeva mahovine i lišaja visokih nekoliko centimetara.
Što je “živa koža” deblja, to pruža više zaštite
Naučnik Bo Sjao sa kineskog Poljoprivrednog Univerziteta i njegove kolege sprovele su studiju kako bi istražili ulogu biokora u očuvanju Velikog zida. Istraživanje je otkrilo da biokora – prvenstveno mahovina i cijanobakterije – prekriva više od dve trećine površine zida u područjima koje su oni ispitali.
Poređenjem fizičkih svojstava nabijene zemlje sa biokorom sa onom bez nje, došli su do značajnog otkrića.
Studija je otkrila da je nabijena zemlja prekrivena biokorom manje porozna i da ima veću otpornost i čvrstoću na pomeranje i pritisak u poređenju sa nepokrivenim delovima. Deblja biokora kojom dominira mahovina obezbedila je više zaštite od tanjih kojima dominiraju cijanobakterije.
Raširena teorija o biljkama i objektima pod znakom pitanja
Zanimljivo je da ova studija dovodi u pitanje opšte verovanje u očuvanju nasleđa da je rast biljaka štetan za objekte ili arheološka nalazišta. Metju Bauker, ekolog i autor studije sa Univerziteta Severne Arizone, objasnio je da strah od biljaka primarno potiče od potencijalne štete koju uzrokuje korenje, koje biokora nema.
Foto: ACHMAD IBRAHIM / Tanjug/AP
Ipak, uprkos svojih zaštitnim sposobnostima, sama biokora je suočena sa pretnjom nestanka, usled klimatskih promena i intenzivne upotrebe zemljišta. Ovakav gubitak mogao bi da ima ozbiljne posledice po Veliki zid, posebno sa rastućim temperaturama koje doprinose tanjim slojevima kore od cijanobakterija, koje zahtevaju manje vode.
Napori da se obnovi oštećena biokora i dalje su u fazi istraživanja i razvoja. Laboratorije širom sveta istražuju mogućnost stimulisanja ponovnog rasta biokore. Procene za njen oporavak kreću se od nekoliko godina do vekova.
Blic